Een agressief makende reconstructie van Tom Jan Meeus van hoe de politici in Nederland én de EU zich hebben verankerd in de gasbronnen van Vladimir Poetin (NRC 22/10 Hoe Nederland de gasmarkt aan Poetin uitleverde). In de jaren 2000 was al vroeg bekend of althans heerste de mening op het ministerie van economische zaken, dat er nooit sprake zou kunnen zijn van een open markt. Als het Groningerveld leeg zou zijn, zou Nederland alleen nog gas kunnen kopen in Rusland en Noorwegen. De vraag is waarom de liberalisatie van de gasmarkt Rusland tot grootste gasleverancier heeft gemaakt. Dan is het interessant dieper in te gaan op het door Tom-Jan Meeuws genoemde rapport van de Algemene Energieraad (AER) “Gas voor morgen”. Toen al had de AER geconstateerd, dat ook de gasreserves in de Perzisch/Arabische Golf economisch winbaar zijn. Maar die zouden niet zomaar hun weg vinden naar Europa. Het rapport spreekt bijna spottend van “potentiële gasstromen” die niet op eigen kracht de Europese markt zullen bereiken. Het was toen nog niet te laat alternatieven voor het gas van Rusland te onderzoeken. Het zou wel geld kosten en een investering in kennis. De mogelijkheden voor de aanvoer van LNG uit andere landen zoals de VS waren toen al aanwezig. Uit de reconstructie is op te maken, dat de handel in gas uit Rusland slechts gericht was op ‘quick profit’ (en dat ‘voorzieningszekerheid’ op lange termijn daar niet inpast). Logisch, als de markt alleen dicteert. Maar ook hebben lakse politici van neo-liberale snit verzuimd bij de gasmarkt meer spelers te betrekken. Daarom bleef Rusland toentertijd de hoofdleverancier van gas. Dat verzuim heeft ons bijna twee decennia achterstand opgeleverd op de strateeg Vladimir Poetin. Met een neo-liberaal kabinet kan het inlopen van de achterstand mogelijk nog lang duren.
An aggressive reconstruction by Tom Jan Meeus of how politicians in the Netherlands and the EU have anchored themselves in Vladimir Putin’s gas sources (NRC 22/10 How the Netherlands surrendered the gas market to Putin). In the 2000s it was known early on, or at least the opinion of the Ministry of Economic Affairs, that there could never be an open market. If the Groningerveld were empty, the Netherlands would only be able to buy gas in Russia and Norway. The question is why the liberalization of the gas market has made Russia the largest gas supplier. Then it is interesting to take a closer look at the report of the General Energy Council (AER) “Gas for tomorrow” mentioned by Tom-Jan Meeuws. Even then, the AER had established that the gas reserves in the Persian/Arabian Gulf are also economically recoverable. But they wouldn’t just find their way to Europe. The report speaks almost derisively of “potential gas flows” that will not reach the European market on their own. It was not too late then to explore alternatives to Russia’s gas. It would cost money and an investment in knowledge. The possibilities for the supply of LNG from other countries such as the US were already present at that time. The reconstruction shows that the trade in gas from Russia was only aimed at ‘quick profit’ (and that ‘security of supply’ in the long term does not fit in there). Logical, if the market only dictates. But also lax neo-liberal politicians have failed to involve more players in the gas market. That is why Russia remained the main supplier of gas at the time. That omission has left us nearly two decades behind strategist Vladimir Putin. With a neo-liberal cabinet, it may take a long time to catch up.
Ricky Turpijn
