Citaat Michael Moore: “No decisions should ever be made without asking the question, is this for the common good?”
Taxlive 27/5/24 VNVandaag 24/5/24
Bron: Gerechtshof Amsterdam 28-03-2024 (publicatie 22-05-2024) 23/179 ECLI:NL:GHAMS:2024:1296
https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:GHAMS:2024:1296
Samenvatting
X doet in 2020 giften aan instellingen in Duitsland en Zwitserland, die in Nederland geen ANBI-status hebben. In geschil is of de giftenaftrek terecht is geweigerd. Volgens X voldoen de instellingen materieel aan de Nederlandse ANBI-voorwaarden en hij beroept zich op het arrest-Persche (HvJ EU 27 januari 2009, ECLI:EU:C:2009:33, V-N 2009/8.13). Volgens Rechtbank Gelderland maakte de giftenregeling geen onderscheid tussen een gift aan een binnenlandse en aan een buitenlandse instelling. Zowel een binnen- als een buitenlandse instelling kan als een ANBI worden aangemerkt. X stelt in hoger beroep dat het aanvragen van de ANBI-status ‘onredelijk bezwarend’ is.
Hof Amsterdam oordeelt dat door de buitenlandse instellingen niet is voldaan aan de Nederlandse voorwaarden voor de giftenaftrek. Het niet verlenen van giftenaftrek ten aanzien van deze instellingen is geen belemmering van de vrijheid van kapitaalverkeer, noch in juridische noch in feitelijke zin. Zowel het EU-rechtelijke evenredigheids- als het doeltreffendheidsbeginsel zijn ook niet geschonden.
Opmerking
Belanghebbende in onderstaande uitspraak van het Hof voert een procedure over een bij bezwaar opgevoerde giftenaftrek aan buitenlandse instellingen in Duitsland en Zwitserland van een kleine 1100 euro in de aangifte IB 2020. Maar aftrek kan alleen voor giften aan instellingen (binnenlands en buitenlands) die op grond van art 5b, zesde lid, AWR zijn aangemerkt als een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) en waartoe de instelling een verzoek bij een voor bezwaar vatbare beschikking van de inspecteur heeft gedaan. Vaststaat dat een verzoek niet is gedaan en dat die instellingen op deze wijze niet als ANBI zijn aangemerkt. Een dergelijk verzoek is op grond van de wetshistorie vereist in verband met de handhaafbaarheid van de controle. De buitenlandse instellingen worden in dat verzoek ook niet belemmerd (anders dan in het door belanghebbende aangehaalde Persche arrest). Niet aannemelijk is geworden, dat in een andere EU-lidstaat gevestigde instelling op “zodanige praktische bezwaren” stuit een verzoek in te dienen, ook al gaat het om instellingen met weinig en in verschillende landen woonachtige/gevestigde buitenlandse begunstigers. Er is dan ook geen sprake van een belemmering van de vrijheid van kapitaalverkeer. En in dit geval zijn het EU-rechtelijke evenredigheids- en doeltreffendheidsbeginsel ook niet geschonden. Dus geen giftenaftrek.
Ik ben wel benieuwd hoeveel moeite belanghebbende heeft gedaan om de buitenlandse instellingen te overtuigen toch een ANBI verzoek te doen. En welke “practische bezwaren” – zoals het Hof stelt – er aanwezig zijn om dat verzoek niet te kunnen doen. Die reactie had dan getoetst kunnen worden op evenredigheid en doeltreffendheid. Door het pas bij bezwaar op 26/5/21 opvoeren van de giftenaftrek in de IB 2020 is het vermoeden, dat de ANBI status voor het jaar 2020 niet meer mogelijk was. Wellicht dat belanghebbende het daarom op de Europeesrechtelijke toer heeft gegooid. Mogelijk, dat de ANBI status voor 2021 wel tijdig is aangevraagd en verleend.
Het laat wel zien, dat belanghebbende bereid was om in beginsel ook zonder fiscale steun giften te doen. In lijn met de bevindingen in het rapport evaluatie giftenaftrek, https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2024/03/21/evaluatie-giftenaftrek-2016-2021
wat vermoedelijk de grond vormt voor de versobering van de giftenaftrek vanaf 2025 in het Hoofdlijnenakkoord 2024.
Ricky Turpijn
