Citaat H Youngman: “Ik ben al 50 jaar getrouwd en nog altijd verliefd op dezelfde vrouw, maar als mijn echtgenote er achter komt, vermoordt ze mij”
In Nederland zijn de gemeenten in veel gevallen de eigenaar van de grond. De eigenaar van de woning is nog geen eigenaar van de grond, zoals in Amsterdam en Den Haag. De grond wordt daar in erfpacht uitgegeven. Erfpacht zorgt voor inkomsten voor de gemeente en voor een rechtvaardige regulering van de woningvoorraad. Voor op erfpachtgrond gebouwde woningen moet jaarlijks een erfpachtcanon worden betaald. Zo’n canon wordt als vuistregel berekend door de grondwaarde te vermenigvuldigen met de actuele marktrente (canonpercentage). In 75 jaar tijd kunnen deze factoren heftig fluctueren. Afkoop daarvan kan eeuwigdurend voor de duur van bijv. 75 of 50 jaar plaatsvinden. Dat geeft rust voor de eigenaar van de woning. Maar na het einde van de afgekochte periode moet een nieuwe canon worden vastgesteld. De grondwaarde is dan vaak skyhigh gestegen en kan de rente stevig hoger zijn dan toen. Een erfpacht canon van euro 10 per maand toen kan dan zo maar een actuele waarde van euro 2000 hebben. Laat staan het gruwelijk gestegen bedrag van de afkoopsom. Dat staat dus ook in Den Haag in de wijk Bezuidenhout te gebeuren. Bewoners zijn gedwongen door dergelijke canons hun woning te verkopen. Maar stuiten daarbij op de vraag of de woning sowieso nog verkoopbaar is. Onrust alom bij de bewoners. Vooral die met alleen een AOW of met een klein aanvullend pensioen. Constante jurisprudentie wijst erop, dat het periodieke karakter van de canon deze aftrekbaar maakt voor de IB als kosten eigen woning. De afkoopsom dus niet. De kennisgroep van de belastingdienst heeft deze helpdeskvraag kennelijk onlangs weer voorgelegd gekregen en heeft de oude zienswijze bevestigd.
Toch vraag ik mij af of het Kerstarrest van 24/12/2021 en voorgaande arresten over Box3 niet een opening bieden. Is het niet in strijd met de grondrechten gewaarborgd in het EVRM, nu door de exorbitante stijging van de periodieke – weliswaar aftrekbare – canon en de onbetaalbare niet aftrekbare afkoopsom er geen sprake is van het ongestoord genot van eigendom, namelijk de woning, omdat er een buitensporige last ontstaat voor de bewoner? Ik zou het zeker aan de Hoge Raad voorleggen. Over 12 jaar ben ik als gepensioneerde namelijk ook aan de beurt.
Ricky Turpijn
