In zijn prachtig geschreven essay ‘Alles dient alleen nog als illustratie bij het ik” stelt Bas Heijne (NRC 31/12/21) kortgezegd de vraag hoe een balans te vinden tussen het doorgeschoten recht om jezelf te zijn en het recht van de rest van de wereld. Of zoals Heijne het nog vileiner zegt: minder gezien te willen worden en meer te kijken.
In his beautifully written essay ‘Everything only serves as an illustration for the I’, Bas Heijne (NRC 31/12/21) briefly poses the question of how to find a balance between the excessive right to be yourself and the right of the rest of the world. the world. Or, as Heijne puts it even more viciously: wanting to be seen less and looking more.
Maar is er wel een probleem die het stellen van de vraag nodig maakt? Dat is mij niet zo duidelijk in het betoog van Heijne. Wat Heijne goed beschrijft is het jarenlange proces van het bevochten recht jezelf te zijn binnen de gemeenschap tot aan het naar je hand zetten van deze gemeenschap. En ja, het laatste zit in ons DNA. De rol van internet mag Heijne daarom niet bagatelliseren. Daardoor is het onmogelijk minder gezien te willen worden en meer te kijken. Het alom aanwezige internet is net als de auto: de vriendelijke opa verandert achter het anonieme internetstuur in een galspuwende betweter. Het geeft elke Nederlander het platform om zich met een Bekende Nederlander te afficheren. Ook geeft het lezers van het NRC een snelle ingang hun opinie te geven.
But is there a problem that makes asking the question necessary? That is not so clear to me in Heijne’s argument. What Heijne describes well is the years-long process of winning the right to be yourself within the community to shaping this community to your will. And yes, the latter is in our DNA. Heijne should therefore not trivialize the role of the internet. This makes it impossible to want to be seen less and to watch more. The ubiquitous internet is just like the car: the friendly grandfather turns into a gal-spitting know-it-all behind the anonymous internet wheel. It gives every Dutch person the platform to present themselves with a famous Dutch person. It also gives readers of the NRC a quick way to give their opinion.
Interessant is te weten hoe een figuur als Moeder Theresa past in het verhaal van Heijne. Mogelijk was zij iemand die haar zelfverheerlijking voorop liet staan boven dat van het welzijn van haar medemens. Mocht dat goed uitwerken voor het collectief dan is daar niets mis mee. Maar het ontkent wel het bestaan van een innerlijke integriteit. Die ontkenning zou te ver gaan en is de keerzijde van het verhaal van Bas Heijne.
It is interesting to know how a figure like Mother Theresa fits into Heijne’s story. She may have been one who put her self-aggrandizement above that of the well-being of her fellow man. If that works out well for the collective, there is nothing wrong with that. But it does deny the existence of an inner integrity. That denial would go too far and is the flip side of Bas Heijne’s story
Ricky Turpijn
