“Men kan in echte vrijheid leven en toch niet ongebonden zijn” (Johann Wolfgang von Goethe)
Taxlive VNVandaag 4/6/25
Bron: Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 13-05-2025 (publicatie 23-05-2025) 23/1401 ECLI:NL:GHARL:2025:3002
https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:GHARL:2025:3002
Samenvatting
Op 29 april 2022 wordt aan X een woning geleverd. Zij is het niet eens met de door haar op aangifte voldane overdrachtsbelasting. Zij stelt daarbij dat zij als vrij, levend en autonoom mens is gedwongen om de overdrachtsbelasting te betalen zonder wederzijdse getekende verklaring/goedkeuring met de Belastingdienst. Rechtbank Gelderland verklaart het beroep van X ongegrond. X gaat in hoger beroep en stelt dat de uitspraak van de rechtbank nietig is, dan wel vernietigd moet worden, omdat deze niet juist is ondertekend. Het verzoek van X om de zitting voor het hof digitaal te houden wordt afgewezen.
Hof Arnhem-Leeuwarden oordeelt dat het belang om het onderzoek ter zitting fysiek doorgang te laten vinden zwaarder weegt dan het belang van X om via een online verbinding aan het onderzoek ter zitting deel te kunnen nemen. Het hof merkt daarbij op dat de rechtspraak de laatste jaren een aanzienlijke toename ziet van het aantal rechtszaken van burgers die verklaren autonoom dan wel soeverein te zijn en zichzelf buiten de Nederlandse rechtsorde plaatsen. Ook acht het hof van belang dat zich binnen deze groep van individuen personen zijn die zich schuldig maken aan doxing. Bij de beslissing of deelname aan het onderzoek ter zitting via een online verbinding wordt toegestaan acht het hof het geboden deze achtergrond in zijn beslissing mee te nemen om de gerechtvaardigde belangen (zoals privacy en veiligheid) van andere procesdeelnemers zoveel mogelijk te beschermen. Ten aanzien van de geldigheid van de uitspraak van de rechtbank stelt het hof dat de uitspraak voldoet aan de wettelijke eisen ten aanzien van de ondertekening daarvan. Ook is terecht en tot het juiste bedrag overdrachtsbelasting op aangifte voldaan ter zake van de verkrijging van de woning door X. Het hof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.
Opmerking
In de fenomeenanalyse van de AIVD, de NCTV en de Nationale Politie van 9/4/24 waarschuwen zij voor de soevereinen of autonomenbeweging. “Mensen die zich soeverein verklaren keren zich af van de overheid en andere instituties. Hoewel ze veelal een open houding houden richting andere mensen, verspreiden ze wel feitelijk onjuiste verhalen over de, volgens hen, kwade intenties van de instituties. Ook willen ze zelf bepalen of wet- en regelgeving op hen van toepassing is. Dit gedrag kan op langere termijn de democratische rechtsorde ondermijnen. Van een klein deel van de soevereinenbeweging gaat ook een geweldsdreiging uit op de korte termijn.”
Zo wijst het Hof in onderstaande uitspraak naar dit rapport. Zij merkt op, dat de rechtspraak de laatste jaren een aanzienlijke toename van het aantal rechtszaken ziet van burgers die verklaren autonoom dan wel soeverein te zijn en zichzelf buiten de Nederlandse rechtsorde plaatsen.
Belastingplichtige is het niet eens met de voldoening van de overdrachtsbelasting op de aankoop van een woning, omdat zij als autonoom daar niet aan gebonden is. Het komt erop neer, dat zij geen natuurlijk persoon is, maar een mens van vlees en bloed en de Belastingdienst geen contract heeft met haar om deze belasting te voldoen. De rechter ziet daarin geen belemmering om de wet op haar van toepassing te verklaren en die is volgens de rechter juist toegepast.
Maar de rechter zou over haar achtergrond als autonoom geen woorden vuil maken ware het niet, dat zij verzoekt om de zitting niet fysiek, maar digitaal (via Zoom) te laten plaatsvinden. En mogelijk ook via een derde die de livestreaming zou kunnen verzorgen. De rechter wijst dit verzoek af. Soevereinen zouden zich schuldig maken aan het verzamelen of delen van persoonsgegevens, zoals een adres of telefoonnummer, met de bedoeling iemand te intimideren (doxing). Een fysieke zitting komt niet alleen het gesprek ten goede, maar het waarborgt ook het best “de integriteit van de procedure, de privacy en veiligheid van andere procesdeelnemers, zoals de inspecteur, daar er meer controle is over datgene wat zich tijdens het onderzoek ter zitting afspeelt. Het biedt daarnaast betere mogelijkheden om het maken van opnamen en het verspreiden van beelden te voorkomen”.
De rechter oordeelt vervolgens, dat belanghebbende “niet aannemelijk gemaakt dat haar financiële en medische situatie van dien aard waren, dat haar belang om via een online verbinding deel te kunnen nemen aan het onderzoek ter zitting, zwaarder weegt”. Zoals gezegd is belanghebbende niet op de zitting verschenen.
De rechter zag geen reden voor een proceskostenvergoeding. De inspecteur heeft er ook niet om gevraagd. Maar is het beroep op het zijn van autonoom om van de heffing af te komen niet een kansloos beroep? Een herhaald – kansloos – bezwaar bij de overdrachtsbelasting zal zich kunnen voordoen bij een particuliere vastgoedbelegger. Is in dat geval er geen sprake van misbruik van het procesrecht?
Ricky Turpijn
