As lemmings now escaping the curse of AI
Iedereen kent de reeks Matrix films, waar in een digitale wereld machines de dominante soort zijn en de mens een letterlijk ondergronds zieltogend bestaan in de marge leidt, alleen geschikt voor energieopwekking en via avatars de strijdt aanbindt met de machines. Eigenlijk beschrijft het opiniestuk van Roel Dobbe (NRC 25/7/25 De vloek van AI) de opmaat naar die wereld. Iedereen weet dat kunstmatige intelligentie (AI) toepassingen energieslurpers zijn, dat de aarde deze uitbuiting van grondstoffen er niet bij kan hebben. Maar dat AI ook een onvermijdbaar wereldbeeld oplevert, waarin de mens van alle gemakken is voorzien én grote problemen voor de mens worden opgelost. Het is dus dansen op een koord. Maar wie stuurt ons daar dan in?
De ontwikkelingen in de digitale wereld hebben in grafieken altijd de vorm van een hockeystick. Duizelingwekkend dus. Het gaat het voorstellingsvermogen van ieder normaal mens te boven. Natuurlijk zijn er internationale afspraken om maar enige schijn van beheersing in de materie geven. Maar het risico is, dat die afspraken al lang achterhaald zijn. Wetenschap kent geen grenzen. Er is altijd kapitaal op zoek naar rendement en AI is een terrein met onbegrensde mogelijkheden. Het kan, dus het gebeurt. Zeker, omdat AI niet tastbaar is, anders dan goederen die je kan vastpakken. De planeet bevrijden van de ‘hulpbronnenvloek van AI’, waar Roel Dobbe op wil aansturen is in dit verband daarom een hopeloze weg. Maar eens komt de existentiële vraag of de mens als zelfstandige entiteit nog een bestaansrecht heeft in een van grondstoffen leeggezogen wereld en zo neen, waarom we dan allemaal toch als lemmingen achter elkaar het ravijn in springen. Te laat, maar tot die tijd leeft iedereen gelukkig in z’n eigen avatar.
Everyone knows the Matrix series, where machines are the dominant species in a digital world and humans literally live a life of subterranean suffering on the fringes, capable only of generating energy and battling the machines through avatars. Roel Dobbe’s opinion piece (NRC July 25, 2025, “The Curse of AI”) essentially describes the prelude to that world. Everyone knows that artificial intelligence (AI) applications are energy guzzlers, that the Earth can’t sustain this exploitation of resources. But that AI also yields an unavoidable worldview, in which humans are provided with every comfort and major problems are solved. It’s a tightrope walk, then. But who will guide us?
Developments in the digital world always resemble hockey sticks in graphs. It’s dizzying, indeed. It’s beyond the imagination of any normal human being. Of course, there are international agreements to provide even a semblance of control over the subject matter. But the risk is that these agreements are long outdated. Science knows no boundaries. There’s always capital seeking returns, and AI is a field with limitless possibilities. It’s possible, so it happens. Especially because AI isn’t tangible, unlike goods you can hold. Freeing the planet from the “resource curse of AI,” which Roel Dobbe wants to promote, is therefore a hopeless endeavor in this context. But one day, the existential question will arise: whether humans, as independent entities, still have a right to exist in a world drained of resources, and if not, why we all jump into the abyss like lemmings. Too late, but until then, everyone lives happily in their own avatar.
Ricky Turpijn
