“Ik stel vast dat iedereen die macht uitoefent, ernaar moet streven dat hij voor barmhartig en niet voor wreed gehouden wordt” (Machiavelli).
De Staatssecretaris van Financiën heeft het besluit Giften en algemeen nut beogende instellingen gesplitst in twee besluiten.
In het afgesplitste besluit Giften zijn een paar kleine aanpassingen gedaan, waarmee geen inhoudelijke wijziging is beoogd. Het besluit treedt in werking op 4 juli 2025.
Het besluit ANBI kent wel nieuw beleid naast de overname van onderwerpen die in het besluit Giften betrekking hadden op de ANBI. Ook dit besluit treedt in werking op 4 juli 2025.
De stas geeft wat schoten voor de boeg over crowdfunding, loketinstellingen en welzijn. Daarover zou het ANBI team in Eindhoven nog best eens wat discussie tegemoet kunnen zien.
De vraag of een instelling die als crowdfunder optreedt voldoet aan het algemeen nut vereiste hangt af van de specifieke feiten en omstandigheden in de concrete situatie, en kan daarmee niet in zijn algemeenheid worden beantwoord.
Echter, de loketinstelling in de meest zuivere vorm besteedt de ontvangen giften in dat geval niet vanuit haar eigen algemeen nuttige doelstelling, maar uitsluitend in opdracht van de donateur. Dergelijke instellingen voldoen niet aan het algemeen nut vereiste. De stas ziet de loketinstelling niet als een steunstichting (= ANBI).
Bij werkzaamheden die bestaan uit het bieden van ontspanning en vermaak en/of persoonlijke ontwikkeling binnen de categorie welzijn geldt als uitgangspunt, dat deze zijn gericht op het particulierbelang van de deelnemers en slechts indirect bijdragen aan het algemeen nut. Instellingen die zich met deze werkzaamheden bezighouden, voldoen over het algemeen niet aan het algemeen nut vereiste en komen om deze reden al niet in aanmerking voor de ANBI-status.
Maar zijn de activiteiten van een instelling gericht op een specifieke kwetsbare (doel)groep, waarbij de activiteiten zijn gericht op het wegnemen of verminderen van die kwetsbaarheid, dan zal eerder sprake zijn van een situatie, waarin het algemeen belang vooropstaat. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan het organiseren van uitstapjes en vakanties voor ouderen en mensen met een ziekte of handicap die zonder begeleiding niet meer buiten de deur of verpleegomgeving kunnen komen en daardoor in een sociaal isolement verkeren.
NB. Volgens mij mogen daar dan geen ongedocumenteerden onder vallen, omdat dat als opvang kan worden aangemerkt en dat volgens het huidige politieke klimaat mogelijk strafbaar wordt gesteld … en dan raak je je ANBI status denk ik kwijt.
Ricky Turpijn
